Nieuwsbrief Progressiegericht Werken 838

Training Progressiegericht Leidinggeven:	Training Progressiegericht Coachen:
·         Training die start op 1 september 2025 ·         Training die start op 3 november 2025 ·         Training die start op 15 januari 2026 ·         Training die start op 14 april 2026 ·         Training die start op 1 september 2026	·         Training die start 1 september 2025 ·         Training die start 7 november 2025 ·         Training die start 15 januari 2026 ·         Training die start 14 april 2026 ·         Training die start 7 september 2026

► Nieuw boek: Tegenslag Benutten

Nieuw boek: tegenslag benutten, geschreven door mijn collega Coert Visser, is een aanrader voor iedereen die wel eens te maken krijgt met tegenslag. Het mooi vormgegeven boekje is een laagdrempelige en praktische introductie in wetenschappelijke psychologie en biedt bewezen effectieve manieren om in je eigen leven je niet te laten lamleggen door tegenslag. Maar juist vooruit te komen, naar aanleiding van tegenslag.

► Verdienen consultants meer aan probleemverlenging dan aan progressie?

 Veel organisaties schakelen consultants in om complexe vraagstukken aan te pakken. Het idee is duidelijk: consultants brengen gespecialiseerde kennis en vaardigheden in huis die intern ontbreken. Dat klinkt als een logische en effectieve oplossing. Maar een recente aflevering van VPRO Tegenlicht, “De Consultancymachine“, stelt een confronterende vraag: zijn consultants vaker gebaat bij het voortbestaan van problemen dan bij het daadwerkelijke oplossen ervan? Verdienen ze meer aan probleemverlenging dan aan betekenisvolle progressie?

► Zelf bepalen hoe je je voelt

Zelf bepalen hoe je je voelt. In het boek van Lisa Feldman-Barrett How emotions are made, reikt ze aan hoe je je emoties meer in eigen hand kunt nemen. Emoties kunnen voelen alsof ze je overkomen, alsof je er geen invloed op hebt. Je ergert je, daar kun je niets aan doen. Je bent boos, dat is nu eenmaal zo. Mensen praten vaak over emoties alsof die buiten hun invloedssfeer liggen en ze die op z’n best zouden moeten proberen te reguleren. Maar zo werkt het in ons lichaam en ons brein niet. Een ervaring van een emotie ligt veel meer binnen onze invloedsfeer, dan we vaak denken. Hier en hier en hier kun je er meer over lezen.

► Hoe autoritaire leiders creduliteit exploiteren

 In een nieuw hoofdstuk analyseert psycholoog Robert Sternberg grondig het concept van creduliteit (Sternberg, 2025). Dit is het te gemakkelijk accepteren van informatie zonder voldoende bewijs – als een belangrijke oorzaak van falende probleemoplossing. Volgens Sternberg vormt creduliteit niet alleen een teken van gebrekkige kennis of intelligentie, maar vooral van psychologische dynamieken die zelfs intelligente individuen beïnvloeden.

Nieuwsbrief Progressiegericht Werken 837

Training Progressiegericht Leidinggeven:	Training Progressiegericht Coachen:
·         Training die start op 1 september 2025 ·         Training die start op 3 november 2025 ·         Training die start op 15 januari 2026 ·         Training die start op 14 april 2026 ·         Training die start op 1 september 2026	·         Training die start 1 september 2025 ·         Training die start 7 november 2025 ·         Training die start 15 januari 2026 ·         Training die start 14 april 2026 ·         Training die start 7 september 2026

► Positief psychologisch functioneren: een definitie door Frank Martela

In een recente publicatie biedt Frank Martela (2025) een verhelderende analyse van het concept positief psychologisch functioneren. Hoewel deze term al lang voorkomt in theorieën over welbevinden, werd tot nu toe zelden duidelijk gemaakt wat er precies onder moet worden verstaan. In zijn artikel biedt Martela een heldere definitie, gebaseerd op theoretische onderbouwing én empirische toetsing.

► Van diagnose naar progressiecondities

In sommige situaties is een diagnose stellen nuttig en noodzakelijk, maar volgens mij kunnen we in veel situaties in plaats van diagnose direct naar progressiecondities toewerken. Deze week vroeg iemand aan me in een training: ’Hoe kan ik bepalen welke mindset de deelnemers in mijn training hebben?’ En iemand anders vroeg: ‘Hoe kan ik vaststellen welke kwaliteit van motivatie mijn zoon heeft voor zijn studie, gecontroleerd gemotiveerd of autonoom gemotiveerd?’

► Het cyclisch model van betekenisvolle progressie

De progressiegerichte aanpak omvat een reeks principes en technieken die individuen en teams ondersteunen om zowel bereikte als gewenste progressie zichtbaar te maken en inzicht te verkrijgen in de te nemen vervolgstappen. Het fundament van deze aanpak ligt in de wetenschappelijke psychologie, zoals de zelfdeterminatietheorie en de mindsettheorie. Dit artikel beschrijft een model dat de belangrijkste elementen van progressiegericht werken in hun samenhang toont: het cyclisch model van betekenisvolle progressie.

► De cultus van persoonlijkheidstests

Annie Murphy Paul schreef het boek The Cult of Personality testing, how personality tests are leading us to miseducate our children, mismanage our companies and misunderstand ourselves. Een indrukwekkend goed onderbouwd boek, waarin een schokkend beeld van cultus van persoonlijkheidstests naar voren komt.

► De relatie tussen depressieve symptomen en doelprogressie

Leduc-Cummings et al. (2024) onderzochten in hoeverre depressieve klachten en het maken van doelprogressie elkaar beïnvloeden. Zij bekeken dit zowel binnen dezelfde persoon over korte tijd als in stabiele verschillen tussen personen. Specifiek wilden ze weten of tijdelijke pieken in depressieve symptomen geassocieerd zijn met minder progressie in de weken erna, en omgekeerd, of minder progressie geassocieerd is met een toename van depressieve symptomen. 

► Podcast: de progressiegerichte stuurvraag

Podcast: de progressiegerichte stuurvraag. Deze podcast behandelt:

    de componenten van de stuurvraag
    de basisformulering van de stuurvraag
    het formuleren van de progressieverwachting
    het formuleren van de rationale
    het bieden van autonomie via de stuurvraag
    valkuilen bij de formulering van de stuurvraag
    alternatieve formuleringen van de stuurvraag
 

Nieuwsbrief Progressiegericht Werken 836

Training Progressiegericht Leidinggeven:	Training Progressiegericht Coachen:
·         Training die start op 1 september 2025 ·         Training die start op 3 november 2025 ·         Training die start op 15 januari 2026 ·         Training die start op 14 april 2026 ·         Training die start op 1 september 2026	·         Training die start 1 september 2025 ·         Training die start 7 november 2025 ·         Training die start 15 januari 2026 ·         Training die start 14 april 2026 ·         Training die start 7 september 2026

► Progressie ervaren leidt tot flow, concentratie en welzijn

Flow, de toestand waarin we helemaal opgaan in wat we doen, helpt ons om effectiever doelen te bereiken en draagt bij aan ons welzijn. Toch vinden veel mensen het lastig om zich langdurig te concentreren en zich niet te laten afleiden, zeker bij uitdagende taken. Hoe kunnen we deze toestand van diepe betrokkenheid beter bereiken en behouden? Recent onderzoek van Lu, Van der Linden, & Bakker (2025) biedt hierop een interessant antwoord: het ervaren van progressie speelt een sleutelrol.

► Toepassen van gesprekstechnieken

Toepassen van gesprekstechnieken zien sommige mensen als iets aversiefs en negatiefs. Ze associëren gesprekstechnieken en toepassen ervan bijvoorbeeld met ‘nepperig’ of ‘manipulatief’ en doen er lacherig en neerbuigend over. Ik denk dat gesprekstechnieken toepassen niet alleen in elke interactie voorkomt, maar ook dat beter worden in effectieve technieken waardevol kan zijn.

► Groei naar complexiteit: het levenslange proces van zelfontplooiing

Mihaly Csikszentmihalyi is vooral bekend als de bedenker van het concept flow. Eerder beschreef ik onderzoek dat liet zien hoe het ervaren van progressie leidt tot flow, concentratie en welzijn. In dit artikel ga ik dieper in op een gerelateerd interessant idee van hem: dat menselijke bloei hand in hand met groei naar complexiteit.

► Hoe wekken we onbedoeld gecontroleerde motivatie op?

Hoe wekken we onbedoeld gecontroleerde motivatie op? Dat was een vraag die een MT zich stelde naar aanleiding van een sessie over progressiegericht leidinggeven. De MT-leden hadden de intentie om zodanig leiding te geven dat medewerkers met een hoge kwaliteit van motivatie aan het werk konden zijn. Maar ze realiseerden zich dat ze onbedoeld soms die hoge kwaliteit van motivatie onmogelijk maakten door hun eigen aanpak.

► De waarde van psychologische complexiteit

In een vorig artikel legde ik uit dat dat menselijke bloei hand in hand gaat met groei naar psychologische complexiteit. Maar wat houdt dit precies in, en waarom is het de moeite waard om te groeien naar complexiteit? In dit artikel ga ik in op onderzoekende vragen en belicht ik belemmeringen op het pad naar psychologische complexiteit. Ook leg ik uit dat psychologische complexiteit belangrijke voordelen heeft.

► Micro-groeiculturen

Micro-groeiculturen. In het boek van Mary Murphy beschrijft ze hoe een organisatiecultuur van genieën en een groeicultuur zich van elkaar onderscheiden. In een genieëncultuur wordt falen gezien als een teken van zwakte, in een groeicultuur wordt falen gezien als een interessant platform om samen te leren. In een genieëncultuur staat scoren voorop, in een groeicultuur staat leren en samenwerken voorop. Uit haar onderzoek naar mindsetculturen in organisaties bleek dat er, naast de organisatiecultuur, ook sprake is van microculturen: de cultuur in een team of in een kleinere unit in de organisatie. Die microcultuur kan afwijken van de organisatiecultuur.