Nieuwsbrief Progressiegericht Werken 501

  • Erkenning voor wat er al is
  • Actief leren in 5 stappen
  • Conditioneel optimisme
  • Van organisatiestrategie tot individueel gedrag
  • Een paar gedragingen van teamcoaches die goed werken
  • Bespreking van Enlightenment Now (Steven Pinker, 2018)

Erkenning voor wat er al is

~ Gwenda Schlundt Bodien

Een bij-effect van een eenzijdige focus op te bereiken progressie kan zijn dat mensen de perceptie krijgen dat alles wat ze tot op heden hebben gedaan en bereikt er niet toe doet. Dat alles anders moet. Wanneer mensen die perceptie krijgen, heeft dat vaak een sterk demotiverend effect op ze. Lees verder »


Actief leren in 5 stappen

~ Coert Visser

Actief leren is belangrijk. Voor het goed leren begrijpen van nieuwe concepten is een uiterst bewuste en actieve aanpak nodig. Het is niet voldoende om slechts te luisteren naar een uitleg over het concept, of er iets over te lezen. Een veel actievere benadering is nodig om je een concept echt eigen te maken. Hieronder beschrijf ik zo’n aanpak. Deze kun je direct uitproberen om je één of meer progressiegerichte concepten eigen te maken. Lees verder »


Conditioneel optimisme

~ Gwenda Schlundt Bodien

Een progressiegerichte interventie is de optimisme-vraag. Die vraag kan bijvoorbeeld zo geformuleerd worden: 'Wat stemt je optimistisch dat verbetering mogelijk is?' Als we deze interventie gebruiken, refereren we aan conditioneel optimisme in plaats van aan (zelf)genoegzaam optimisme (Romer, 2016). Lees verder »


Van organisatiestrategie tot individueel gedrag

~ Coert Visser

Hoe verbindt je organisatiestrategie met individueel gedrag? Een hamvraag voor veel organisaties is hoe de verbinding tussen organisatiedoelen en individueel gedrag tot stand gebracht kan worden. Missiestatements en strategische doelen van organisaties worden per definitie op een hoog abstractieniveau geformuleerd. Belangrijke vragen zijn: hoe kunnen individuen binnen de organisatie gemotiveerd raken voor deze doelen en deze vertalen naar individuele doelen en hoe kunnen ze deze individuele doelen daadwerkelijk gaan realiseren? Marylène Gagné (2018) beantwoordt deze vragen in een nieuw artikel waarin zij strategisch management theorieën combineert met twee psychologische theorieën: implementatieplanning en de zelfdeterminatietheorie. Lees verder »


Een paar gedragingen van teamcoaches die goed werken

~ Gwenda Schlundt Bodien

Deze week verzorgde ik een sessie over progressiegerichte teamcoaching voor een groep teamcoaches. We starten de sessie met een oefening waarin we focusten op succeservaringen. Wat werkte er goed in die ervaringen? Wat deden de teamcoaches dan? Deze gedragingen kwamen naar voren: Lees verder »


Bespreking van Enlightenment Now (Steven Pinker, 2018)

~ Coert Visser

Na Steven Pinkers boek The Better Angels of our Nature was ik benieuwd naar zijn nieuwe boek Enlightenment Now. Hij had het boek al een paar jaar geleden aangekondigd en ik verwachtte dat het een interessant boek zou worden. Nu is het verschenen en ik heb het gelezen en het is nog beter en interessanter dan ik had verwacht. Sommige mensen die Pinker volgen, en sommige recensenten van zijn boek, interpreteren volgens mij verkeerd wat hij bedoelt. Ze zien dat Pinker vaak voorbeelden aanhaalt van hoe het in de wereld in allerlei opzichten steeds beter gaat. En ze denken dat zijn boodschap neerkomt op: “Mensen laten we toch wat blijer zijn. Het gaat veel beter met de wereld dan jullie denken.” Maar hoewel het inderdaad veel beter gaat in veel opzichten dan de meeste mensen weten, stelt Pinker niet dat we tevreden achterover kunnen leunen en dat de toekomst vast wel prachtig wordt. Lees verder »


Nieuwsbrief Progressiegericht Werken 500

  • Hoe ga jij je beter gedragen in de klas?
  • Jij moet en jij zult
  • Leerling voor de klas
  • Effectief opvoeden: druk verlichten en interesses voeden
  • Het belang van wijsheid en hoe we het kunnen onderwijzen
  • Enlightment now
  • Hoe progressiegerichte intervisie de wijsheid in een team kan stimuleren
  • Progressiefobie: wat is het en hoe kunnen we het genezen?


Hoe ga jij je beter gedragen in de klas?

~ Coert Visser

Mary, een progressiegerichte lerares op een middelbare school had een jongen, Tim, in haar klas die erg onrustig was in de klas. Het was Mary nog niet goed gelukt om Tim goed mee te laten doen in de lessen. Tim was regelmatig luidruchtig, haalde verschillende vormen van kattenkwaad uit en zat veel met andere leerlingen te praten waardoor die ook minder goed met de stof bezig waren. Soms was Tim wel goed bezig met de stof. Maar zodra hij iets niet snapte en hulp vroeg bij Mary en Mary niet direct bij hem kon komen om te helpen, werd hij weer luidruchtig. Tijdens een leerlingbespreking was gebleken dat Tim ook in andere lessen dit soort gedrag vertoonde. Sommige leraren pleitten voor een soort strafpuntensysteem, voor registratie in Magister wanneer hij zich slecht had gedragen in een les en voor schorsing wanneer Tim meerdere keren de fout in gegaan zou zijn. Mary bedacht een andere aanpak en voerde die uit. Lees verder »


Jij moet en jij zult

~ Gwenda Schlundt Bodien

Progressiegerichte taal is subtiel, omdat we ons realiseren dat subtiel verschillende woorden een groot effect kunnen hebben op je gesprekspartner en dus op hoe de dingen na het gesprek verder gaan. Een voorbeeld hiervan zijn de woorden ‘Ik wil’ en “Jij moet” en “Jij zult”. Wat denk je dat het effect is van dergelijke woorden op kinderen? Lees verder »


Leerling voor de klas

~ Coert Visser

Een wiskundeles van een MAVO2-klas begon wat onrustig. Eén van de leerlingen, Yannick, stond voor de klas en tekende op het bord. Mary, de lerares, vroeg hem op zijn plaats te gaan zitten waarop hij antwoordde: “Ja, nog heel eventjes….” en hij tekende lachend verder. Mary vroeg het nog een keer en ook deze keer ging Yannick niet zitten. Ook andere leerlingen bleven wat onrustig en keken lachend naar Yannick. “Dan gaan we het anders doen”, dacht Mary bij zichzelf. Lees verder »


Effectief opvoeden: druk verlichten en interesses voeden

~ Gwenda Schlundt Bodien


Lees verder »


Het belang van wijsheid en hoe we het kunnen onderwijzen

~ Coert Visser

Zowel in de psychologie als binnen westerse maatschappijen is relatief veel belang toegekend aan intelligentie. Twee Canadese psychologen hebben gewezen op het belang van andere aspecten van ons cognitieve functioneren die in hun ogen minsten zo belangrijk zijn en ten onrechte minder aandacht hebben gekregen. De ene is Keith Stanovich die er voor pleit om veel meer aandacht te hebben voor rationaliteit. De andere is Igor Grossman die wijst op het grote belang van wijs redeneren. In twee nieuwe artikelen die hij samen met collega’s schreef, legt hij uit wat wijs redeneren inhoudt, waarom het zo belangrijk is en hoe we het kunnen onderwijzen. Lees verder »


Enlightment now

~ Gwenda Schlundt Bodien

Deze week verscheen Steven Pinkers nieuwe boek getiteld 'Enlightment nowOpens in a new window'. In dit boek beoogt Pinker om te weerleggen dat we in een vreselijk donkere periode leven en dat de wereld steeds verrotter is geworden. Hij stelt dat dit pertinent onwaar is. Net zo onwaar als de gedachte dat de aarde plat zou zijn onwaar is. Lees verder »


Hoe progressiegerichte intervisie de wijsheid in een team kan stimuleren

~ Coert Visser

In dit artikel beschrijf ik het werk van Igor Grossmann en zijn collega’s over het belang van wijs redeneren. Wijs redeneren heeft nog relatief weinig aandacht gehad in onderwijs en wetenschap maar het lijkt verstandig dit meer te gaan doen. Wijs redeneren is goed aan te leren en hangt samen met verschillende wenselijke uitkomsten zoals sociaal gedrag, welbevinden en genuanceerd denken. Het lijkt essentieel te zijn voor goed leiderschap en het kan helpen om complexe vraagstukken op te lossen en polarisatie tegen te gaan. Daarom lijkt het een goed idee om in onderwijs aandacht te besteden aan de ontwikkeling van wijsheid. Maar ook in organisaties kunnen we dingen doen om wijsheid te bevorderen. Een aanpak die hierbij goed kan werken, is progressiegerichte intervisie. Lees verder »



Progressiefobie: wat is het en hoe kunnen we het genezen?

~ Coert Visser

In het nieuwe boek van Steven Pinker, Enlightenment Now, kwam ik een nieuw woord tegen: progressiefobie. Het boek is een vurig pleidooi voor vier centrale ideeën uit de Verlichting: rede, wetenschap, humanisme en progressie. Pinker stelt dat de combinatie van deze ideeën zegt dat de mensheid door een groter begrip van de werkelijkheid, via wetenschap, en door een groeiende cirkel van sympathie, veroorzaakt door kosmopolitisme en rede, intellectuele en morele progressie kan boeken. Het doel van de verlichtingdenkers was niet zozeer om de menselijk natuur te verbeteren maar om instituties te bouwen die ervoor zouden zorgen dat het beste in mensen naar boven zou komen. Lees verder »


Nieuwsbrief Progressiegericht Werken 499

  • Stuurvraag in plaats van pestprotocol
  • Saying is believing?
  • Hoe groot is het probleem van overbeschermende ouders (helikopterouders)?
  • Interesse wekken door context personalisatie
  • Organisatiebrede verandering via het draaiknoppenmodel
  • Tien tips bij progressiegerichte conflicthantering

Stuurvraag in plaats van pestprotocol

~ Coert Visser

Mary, een progressiegericht werkende docent, werkzaam in het middelbaar onderwijs, vertelde over een interessante situatie die zij had meegemaakt in een VWO2-klas. Tijdens een leerlingbespreking werd er gesproken over een probleem rondom een jongen, Marco, die gepest werd. Meerdere docenten hadden gemerkt dat de jongen gepest werd. Het gesprek ging vervolgens over wat hier aan gedaan kon worden. Eén docent opperde om een pestprotocol te maken en in werking te stellen. Nadat dit geopperd was, vroeg een andere docent of dit niet een te zwaar middel was. Was het echt nodig om zo te reageren of was er misschien een eenvoudigere oplossing? Mary mengde zich in het gesprek. Ze vertelde dat ze ook had gemerkt dat Marco het soms lastig had. Ze had ingegrepen maar merkte dat dit niet leidde tot het stoppen van het storende gedrag. Nadat ze twee akkefietjes had meegemaakt, vond ze het genoeg. Ze stelde een vraag aan de hele klas.

Lees verder »


Saying is believing?

~ Gwenda Schlundt Bodien

In de progressiegerichte aanpak maken we regelmatig gebruik van zelfovertuigingstechnieken. We stellen vragen die ertoe leiden dat de gesprekspartner ergens van overtuigd raakt, bijvoorbeeld van zijn mogelijkheid om progressie te boeken.

Lees verder »


Hoe groot is het probleem van overbeschermende ouders (helikopterouders)?

~ Coert Visser

Heb je wel eens gehoord van de term helikopterouders? Kort gezegd wordt er meestal een vorm van overbeschermend ouderschap mee bedoeld die meestal goed bedoeld is maar averechts werkt. Ouders zouden zich steeds meer verregaand bemoeien met hun kinderen, zelfs nadat die het ouderlijk huis al verlaten hebben. Met de moderne opvatting dat autoritair ouderschap niet meer van deze tijd is, zouden ouders nu doorschieten in het andere uiterste, namelijk een vorm van doorgeschoten zorg en betrokkenheid. In dit korte artikel ga ik in op vragen als: Wat is helikopterouderschap? Bestaat het echt en is het een veelvoorkomend probleem? En duidt het bestaan van helikopterouderschap erop dat zorg en betrokkenheid ook negatief kunnen zijn? En als helikopterouderschap bestaat, wat zijn de mogelijk negatieve effecten ervan en waar worden die door in de hand gewerkt?

Lees verder »


Interesse wekken door context personalisatie

~ Gwenda Schlundt Bodien

Een goede manier om interesse bij studenten te faciliteren is door context personalisatie. Dit betekent dat de inhoud van de taak wordt gematcht met de inhoud (karakters, objecten, thema’s) van de buitenschoolse interesse van de leerling.

Lees verder »


Organisatiebrede verandering via het draaiknoppenmodel

~ Coert Visser

In dit artikel noemde ik het draaiknoppenmodel. Dit is een krachtig theoretisch raamwerk gebaseerd op werk uit de sociale psychologie dat praktisch goed bruikbaar is voor het realiseren van systeembrede verbeteringen. In de volgende casus wordt een voorbeeld getoond van de toepassing van het draaiknoppenmodel.

Lees verder »


Tien tips bij progressiegerichte conflicthantering

~ Gwenda Schlundt Bodien

In onze opleiding progressiegericht werken met groepen Opens in a new windowoefenen we op meerdere dagen met progressiegerichte conflictinterventies. Coaches of leidinggevenden zitten geregeld in de situatie dat hun gesprekspartners een conflict hebben met elkaar of het met elkaar oneens zijn over een onderwerp. Progressiegerichte conflictinterventies werken vaak razendsnel. Maar ze zijn niet zo eenvoudig in de vingers te krijgen. Wel simpel uit te leggen. Als je de uitleg eenmaal begrijpt, en je wilt er goed in worden, dan is het meest effectief om conflictsituaties te oefenen, zoals we doen in de opleiding. Hier zijn tien tips voor progressiegerichte conflicthantering:

Lees verder »


Nieuwsbrief Progressiegericht Werken 498

  • Opluchting dat het niet noodzakelijk is oud zeer op te halen
  • De vraag naar de gewenste situatie
  • Is een progressiefocus niet erg vermoeiend?
  • Recensie van ‘Intuïtie maakt meer kapot dan je lief is’ (Merckelbach, 2017)
  • Je krijgt het antwoord waar je naar vraagt
  • Zoek het eerdere succes daar waar het probleem zich bevindt

Opluchting dat het niet noodzakelijk is oud zeer op te halen

~ Gwenda Schlundt Bodien

In teams waar mensen zich niet veilig voelen, is het vaak moeilijk om elkaar feedback te geven en om eerlijk je mening ergens over te geven. Teamleden zijn bang voor negatieve reacties van hun collega’s, waardoor ze zich stil houden of hun mening liever uiten tegenover iemand anders dan het teamlid aan wie ze het eigenlijk zouden willen zeggen.

Lees verder »


De vraag naar de gewenste situatie

~ Coert Visser

De vraag naar de gewenste situatie is één van de meest belangrijke en krachtige vragen binnen progressiegericht werken. Via deze vraag helpen we cliënten meer zicht te krijgen op hoe ze zouden willen dat hun situatie eruit komt te zien. Zo gauw ze antwoorden op deze vraag beginnen te vinden, weten ze beter waar ze hun energie op kunnen richten. Ook helpt de vraag om cliënten optimistischer te maken en ideeën voor stapjes vooruit te laten opdoen. Maar hoe vraag je naar de gewenste situatie? Voor cliënten is het vaak helemaal niet zo gemakkelijk om deze vraag vlot te beantwoorden. Daarom zijn hier een paar tips die je kunt gebruiken om de vraag naar de gewenste situatie zoveel mogelijk te laten opleveren.

Lees verder »


Is een progressiefocus niet erg vermoeiend?

~ Gwenda Schlundt Bodien

Deze week stelde ik in een sessie progressiegericht leidinggeven aan een team directeuren van een grote verzekeringsmaatschappij deze vraag: ‘Medewerkers blijken een manager met een groeimindset anders te ervaren dan een manager met een statische mindset. Wat denk je dat medewerkers aangeven dat het verschil voor ze is?’ Het spontane eerste antwoord van een unit directeur in die sessie was: ‘Medewerkers ervaren een manager met een groeimindset denk ik als vermoeiender’.

Lees verder »


Recensie van ‘Intuïtie maakt meer kapot dan je lief is’ (Merckelbach, 2017)

~ Coert Visser

Harald Merckelbach, hoogleraar rechtspsychologie heeft een interessant en toegankelijk boek geschreven over zijn werk: Intuïtie maakt meer kapot dan je lief is. Het boek laat zien hoe belangrijk het is in de rechtspraak om op een hyperbewuste manier te komen tot oordelen. Maar rechters zijn ook maar mensen met dezelfde morele intuïties als wij allemaal. Merckelbach stelt dat rechters op allerlei manieren maatregelen moeten nemen om zich niet te laten verleiden tot intuïtieve oordelen waarop ze hun uitspraken baseren.

Lees verder »


Je krijgt het antwoord waar je naar vraagt

~ Gwenda Schlundt Bodien

“Tja, je krijgt het antwoord waar je naar vraagt”, zei een coach in onze training progressiegericht coachen laatst. En hij bedoelde daarmee dat de richting van de vraag van de coach, bepalend is voor de richting van het antwoord van de client. Eenvoudige voorbeelden daarvan kent iedereen wel. Als de coach vraagt:”Wat zou je willen dat er in de plaats komt van dit probleem?” dan is het logisch dat er een totaal antwoord komt dan wanneer de coach vraagt:”Wat gaat er nog meer mis als het probleem erger gaat worden?” De eerste vraag is een progressiegerichte vraag richting de gewenste toekomst, de tweede vraag is een probleeminducerende vraag richting de gevreesde toekomst.

Lees verder »


Zoek het eerdere succes daar waar het probleem zich bevindt

~ Coert Visser

Het NOAM-7-stappenmodel is een progressiegerichte structuur die veel gebruikt wordt in coaching. Via deze vragenstructuur is het mogelijk om cliënten te helpen om ideeën op te doen om stappen vooruit te zetten in de gewenste richting. Eén van de grote krachten van de aanpak is dat er gebruik wordt gemaakt van vragen naar eerdere successen. Een voorbeeld van zo’n vraag is: “Is het je al eens gelukt om …?” Een eerder succes is een situatie waarin het al eens gelukt is om iets beter te laten verlopen of op te lossen. Wanneer cliënten zich een eerder succes weten te herinneren, doen ze vaak ideeën op over hoe ze verder kunnen met hun huidige situatie en worden ze optimistischer over hun situatie.

Lees verder »