Nieuwsbrief Progressiegericht Werken 782


► Instructie en motivatie 

Om een hoge kwaliteit van motivatie mogelijk te maken is zowel autonomie-ondersteuning als het bieden van structuur nodig. Autonomie-ondersteuning betekent dan ook niet ‘doe maar waar je zin in hebt’, maar betekent dat je de ander ondersteunt in zijn ervaring dat zijn gedrag voortkomt vanuit hemzelf. Dat hij geen marionet is die wordt aangestuurd door krachten van buitenaf, maar dat hij zelf aan het roer staat van wat hij doet. Om die ervaring te kunnen hebben is juist de aanwezigheid van sturing en structuur gewenst. Want dan pas kun je betekenisvolle keuzes maken en dan pas kun je betekenisvolle progressie boeken; je weet dan immers wat je probeert te bereiken en waar je energie voor actie zich op kan richten.

► Het Benjamin Franklin Effect: De Psychologie van Gunsten Verlenen 

Benjamin Franklin, een van de Founding Fathers van de Verenigde Staten, was niet alleen een wetenschapper en politicus, maar ook een observator van de menselijke natuur. Een van zijn  inzichten betreft de psychologie van gunsten verlenen, een fenomeen dat bekendstaat als het Benjamin Franklin effect. In dit artikel bespreek ik Benjamin Franklin effect, het verschijnsel dat mensen anderen leuker vinden nadat ze hen een gunst hebben verleend.


► We beïnvloeden alles 

We beïnvloeden alles, hoewel we niets kunnen controleren. Brian Klaas beschrijft in zijn boek Fluke hoe ieder van ons niet beheerst en controleert wat er in ons leven en dat van anderen gebeurt, maar dat we tegelijkertijd voortdurend alles wat er gebeurt beïnvloeden. Klaas stelt dat kleine variaties worden gezien als ruis (noise) en worden gefilterd om het echte patroon en signaal te kunnen ontdekken, terwijl ruis wel eens het meest invloedrijk zou kunnen zijn in hoe de dingen in de wereld zich ontwikkelen.

► Cijferloos Leren: Beter Leren, Minder Prestatiedruk 

In het huidige onderwijssysteem, waarin cijfers vaak de boventoon voeren, groeit de bezorgdheid over de mentale gezondheid van studenten. De nadruk op prestaties heeft geleid tot een toename van stress en een competitieve sfeer die de intrinsieke motivatie en het welzijn van studenten kan ondermijnen. Cijferloos leren, een benadering die focust op het leerproces in plaats van op numerieke beoordelingen, biedt mogelijk een oplossing voor deze problemen.


► Positieve effecten van job hopping 

Er is steeds meer onderzoek dat laat zien dat wanneer je van baan verandert, er eerst een soort huwelijksreisfase is, gevolgd door een katerfase. In het begin voel je je super over je nieuwe baan, maar die blijheid zakt na een tijdje weer naar je oude normaal. Dit idee past bij wat ze de setpunttheorie noemen, die zegt dat je basisgevoel van geluk vrij stabiel blijft door je leven heen. Ook al gebeurt er iets leuks, uiteindelijk wen je eraan en voel je je weer zoals eerst. Zhou et al (2024) onderzochten deze effecten wanneer er sprake is van een proces van meerdere baanwisselingen.

► De Inherence Bias bij Kleuters: Hoe Verklaren ze Prestatieverschillen?

Een recent onderzoek van Renoux et al. (2024) werpt een interessant licht op hoe kleuters denken over verschillen in schoolprestaties. Dit onderzoek, uitgevoerd onder 610 Franse kleuters, onthult dat kinderen geneigd zijn meer inherente factoren (zoals intelligentie) dan extrinsieke factoren (zoals toegang tot onderwijsmiddelen) aan te wijzen als verklaringen voor waarom sommige kinderen beter presteren op school dan anderen. Lees meer over wat deze inherence bias inhoudt en wat de gevolgen ervan zijn.


Nieuwsbrief Progressiegericht Werken 781



► Van tekortschietend naar competent leiderschap

De affaire rondom Matthijs van Nieuwkerk wierp een schijnwerper op een hardnekkig probleem: tekortschietend leiderschap. Het onderzoeksrapport van de Commissie van Rijn toont aan dat grensoverschrijdend gedrag binnen de NPO wijdverbreid is. 1484 medewerkers meldden dat ze in het afgelopen jaar te maken kregen met toxisch werkgedrag: intimidatie, kleinering of seksueel grensoverschrijdend gedrag. De commissie concludeert dat leidinggevenden op alle niveaus tekortschoten in hun verantwoordelijkheid.

► Hoe harder je drukt, hoe erger het wordt

Hoe harder je drukt, hoe erger het wordt. Dat er zoiets bestaat als intrinsieke motivatie en extrinsieke motivatie is de meeste mensen wel bekend. Intrinsieke motivatie betekent dat iemand met een activiteit aan de slag gaat omdat de activiteit hem interesseert en hij die leuk vindt om te doen. Extrinsieke motivatie betekent dat iemand met een activiteit aan de slag omdat hij zich onder druk gezet voelt om het te doen, denkt men. Veel mensen denken ook dat de enige manier om iemand iets te laten doen wat die niet leuk vindt is om die persoon te dwingen en onder druk te zetten. De redenering is dan dat intrinsieke motivatie natuurlijk mooi is, maar dat extrinsieke motivatie via dwang noodzakelijk is.

► Opleiding Progressiegericht Werken (start 25 maart 2024)


► Voorbeeld progressiegericht sturen: Marina en Roelof

Hieronder kun je drie voorbeeldgesprekjes tussen een leidinggevende (Marina) en een medewerker (Roelof) lezen. In de eerste twee gesprekjes is de aanpak van de leidinggevende niet effectief. In het eerste gesprekje stelt zij zich forcerend op, in het tweede gesprekje helpen. In het derde gesprekje past ze de techniek progressiegericht sturen toe.

► Jij maakt mij niet gelukkig

Jij maakt mij niet gelukkig, zei een medewerker tegen zijn nieuwe leidinggevende. Deze leidinggevende was drie maanden geleden gestart op de afdeling, in een organisatie waar men werkgeluk hoog in het vaandel had staan. Het management had de nieuwe leidinggevende dan ook uitgelegd dat het allerbelangrijkste was dat diens teamleden zich ondersteund, gehoord en veilig voelden. Maar wat de leidinggevende aantrof verwarde hem.

► Opleiding Progressiegericht Leidinggeven (start 4 april 2024)


► Bereikte vs. Resterende Progressiefocus: Effecten op Taakvolharding

In dit artikel kun je iets lezen over de impact van bereikte progressiefocus versus resterende progressiefocus op taakvolharding na de voltooiing van een taak.

► Hoe docenten autonomie kunnen faciliteren

in de zelfdeterminatietheorie is de dual procesbenadering van cruciaal belang voor het bevorderen van een hoge kwaliteit van motivatie bij studenten: wat doe je als docent het beste wel en wat doe je het beste niet als docent? De onderzoekers Ahmadi et al presenteren een overzicht van concrete docentgedragingen die autonome motivatie mogelijk maken. Een van de categorieën docentgedragingen gaat over het bieden van autonomie-ondersteuning en het voorkomen van autonomie-ondermijning. Autonomie-ondersteuning helpt studenten te ervaren dat hun gedrag voortkomt vanuit henzelf.